Bewustwording | 15 november 2018
Hoe een nieuw patroon leidde tot succesvoller problemen oplossen
Wij zijn gek op patronen in ons bestaan. We noemen ze ook wel gewoonten. Het geeft ons houvast en duidelijkheid. In een eerdere blog besprak ik al patronen die ons niet meer helpen. Nu gaan we eens kijken naar welke patronen jou wél helpen. Wat zijn nou patronen of gewoonten die jou versterken? Die jou vooruitbrengen? Die jij kunt inzetten als resource? Hoe herken je ze en hoe ga je ze meer inzetten in de verschillende contexten van je leven?
Laatst sprak ik iemand die me aangaf dat ie het maar niet voor elkaar kreeg om regelmatig te sporten. Elke keer kwam hij tot de conclusie dat als hij na zijn werk wilde gaan sporten er andere prioriteiten (gezin, te druk, moe, geen zin) het wonnen van de motivatie om te gaan sporten. Hij wilde wel graag, maar verzaakte best vaak. Althans dat vond hij. Ik vroeg hem hoe hij dan verzaakt. “Hoe ik verzaak?”. “Ja.” zei ik. “Uhh nou, uhhh dat weet ik niet”. Dit antwoord hoor ik in eerste instantie vaak.
Ik had vroeger de neiging om door te vragen naar de oorzaak van het probleem. In dit geval wat de oorzaak van zijn verzaken om te sporten zou kunnen zijn. Dat kwam omdat ik dit lang geleden had geleerd: achterhaal de oorzaak van het probleem om van daaruit naar de oplossing te gaan. Dit patroon (oorzaak achterhalen als basis voor een oplossing) heb ik heel lang gevolgd en, als ik eerlijk ben, lang niet altijd met het gewenste resultaat. Ik was me daar in het begin totaal niet van bewust. En dus ook niet kritisch genoeg op het mogelijk te behalen resultaat. Ik bleef doen wat ik altijd al deed. Zonder er eens kritisch naar te kijken of dit nog wel zo handig was. Pas toen iemand me vroeg hoe tevreden ik over het resultaat was van die aanpak (lees: dat patroon van oorzaak achterhalen om naar de oplossing te gaan), werd ik me bewust dat ik daar niet zo tevreden over was. Tóch hield ik dit patroon in stand… Is dat nou niet apart? Iets in stand houden wat niet of onvoldoende werkt? Ineens had ik een verzwakkend patroon te pakken, doordat iemand mij bewust maakte van een patroon door het stellen van een simpele vraag.
Op dat moment ontstaat er een bewust keuzemoment. Ik begon die momenten ook bewuster te nemen, door me steeds de volgende vraag te stellen: Blijf ik het zo doen als ik altijd deed, of ga ik het anders doen? Ik besloot dat ik anders wilde omgaan met het oplossen van problemen. Door steeds deze vraag bewust aan mezelf te stellen, begon ik een nieuw, versterkend, patroon te installeren bij mezelf. Hoe ‘toevallig’ dat ik korte tijd later in aanraking kwam met een voor mij nieuwe kijk op oplossingen creëren. De kern daarvan is niet terugkijken naar een mogelijke oorzaak, maar juist vooruitkijken naar een oplossingsrichting die binnen handbereik ligt. Ongeacht de oorzaak! Dat was een nieuwe kijk voor mij kan ik je vertellen. Ik dacht écht dat je altijd éérst naar de oorzaak moest zoeken. Bij technische problemen is dat veelal ook nog steeds een effectieve strategie (lees: effectief patroon). Echter, bij problemen die directer met mensen en gedrag te maken hebben, bleek die voor mij nieuwe manier van oplossingen creëren gewoonweg effectiever! Ik werd er succesvoller door en dat gaf een enorme stimulans om bewuster steeds mijzelf de vraag te stellen: blijf ik het doen zoals ik altijd heb gedaan, of ga ik het anders doen?
In het voorbeeld van de man die verzaakte om regelmatig te sporten, vroeg ik hem dus niet naar de oorzaak, maar stelde ik hem een eenvoudige vraag: ‘Kan je alleen maar ’s avonds sporten of kan je ook op andere tijdstippen?’. Hij keek me wat appelig aan en gaf vrij snel het antwoord: “Ik zou vroeg in de ochtend kunnen gaan sporten in plaats van ’s avonds. Dus voordat ik naar mijn werk ga.”. Dat bleek een vraag en dito antwoord met een grote impact. De volgende dag stond hij om 7.00 uur op de stoep van de sportschool om zijn work-out te gaan doen. Nu had hij de mogelijkheid om een nieuw versterkend patroon te installeren.
Patronen en daarmee dus gewoonten, doorbreek je door regelmatig iets wat je doet positief-kritisch ter discussie te stellen, zodat je bewust wordt. Dit doe je met een eenvoudige vraag zoals: ‘Versterkt of verzwak deze aanpak, deze gewoonte, dit patroon mij?’. Als het je verzwakt, stop er dan mee en doe het anders! Als het je versterkt, doe er dan vooral meer en meer van! Beide antwoorden zijn per definitie versterkend.
